Εκδήλωση τιμής για τον Ρουμελιώτη κομμουνιστή, μαχητή του ΕΛΑΣ και του Δημοκρατικού Στρατού, δημοσιογράφο του «Ριζοσπάστη» και συγγραφέα, Γιώργη Μωραΐτη, που πρόσφατα έφυγε από τη ζωή, οργάνωσε την Κυριακή το πρωί η Τομεακή Επιτροπή Φθιώτιδας του ΚΚΕ. Στην αίθουσα του πολιτιστικού Κέντρου της Λαμίας, που φιλοξένησε την εκδήλωση, σύντροφοι που γνώρισαν τον Γιώργη Μωραΐτη και μοιράστηκαν κοινά μετερίζια, μαζί με νεότερους που παίρνουν τη σκυτάλη του ίδιου αγώνα σε διαφορετικές συνθήκες στα χέρια τους, τίμησαν στο πρόσωπό του τα 100 χρόνια του Κόμματος. «Οι μαχητές της Ρούμελης δε λύγισαν ποτέ, δόξα και τιμή στο ΚΚΕ», φώναξαν με μια φωνή.
Στην εκδήλωση παρευρέθηκε αντιπροσωπεία της ΚΕ του ΚΚΕ, με επικεφαλής τον Γενικό της Γραμματέα, Δημήτρη Κουτσούμπα. Με ιδιαίτερη συγκίνηση η συντρόφισσα του Γιώργη, Ολγα, παρέλαβε τιμητική πλακέτα της ΤΕ Φθιώτιδας από τα χέρια του Δημήτρη Κουτσούμπα. (Δείτε εδώ βίντεο)
Ο ΓΓ της ΚΕ του ΚΚΕ με αφορμή την εκδήλωση μίλησε σε δήλωσή του για τον Γ. Μωραΐτη (δείτε και διαβάστε παρακάτω).
Επίσης, την εκδήλωση παρακολούθησε αντιπροσωπεία της Ένωσης Φίλων Μνήμης Διαμαντή, καθώς και εργαζόμενοι από τον «Ριζοσπάστη».
Η εκδήλωση άρχισε με ένα σύντομο καλωσόρισμα από την Αντριάνα Πανούτσου, εκ μέρους της Οργάνωσης Ανατολικής Στερεάς – Εύβοιας, που αναφέρθηκε στο πλούσιο αγωνιστικό βιογραφικό του Γ. Μωραΐτη. (Δείτε βίντεο εδώ)
Ακολούθησε βίντεο με φωτογραφίες από τα χρόνια της φυλακής, της παράνομης δουλειάς, από τη δράση στο πλευρό των εργατών, των απεργών της ΛΑΡΚΟ, μέχρι την πιο πρόσφατη δράση του, όπως την ομιλία του σε νέους στα πλαίσια Αντιιμπεριαλιστικού Διημέρου της ΚΝΕ. Το βιογραφικό πλαισιώθηκε από αποσπάσματα συνέντευξης στα οποία ο ίδιος μιλά για τη δράση του στο αντάρτικο στην Εύβοια με τον καπετάν Ανάποδο, για τον αγώνα στις γραμμές του Δημοκρατικού Στρατού. Ιδιαίτερο χρώμα έδωσαν τα γραπτά του στις σελίδες της «Αδούλωτης Αθήνας», του «Ριζοσπάστη», των βιβλίων του, που διαβάστηκαν.
Για τον Γιώργη Μωραΐτη μίλησε, παρουσιάζοντας παράλληλα το τρίτομο συγγραφικό έργο «Αναμνήσεις ενός αντάρτη», ο Κύριλλος Παπασταύρου, μέλος του ΠΓ της ΚΕ του ΚΚΕ. «Να λοιπόν που μας ξανάφερε ο σύντροφος στη Ρούμελη του αντάρτικου και των λαϊκών αγώνων, χωρίς όμως να είναι ο ίδιος μαζί μας», σχολίασε. Αναφερόμενος στο βιβλίο υπογράμμισε πως ο Γιώργης Μωραΐτης, παρόλο που ήταν πρωταγωνιστής στις εξελίξεις της περιόδου που καταγράφει, καταφέρνει εκτός από το να μεταφέρει το προσωπικό του βίωμα, να στέκεται με αντικειμενικό τρόπο απέναντι στα γεγονότα, να αποτυπώνει πλευρές της συλλογικής πείρας και σκέψης του Κόμματος, να κάνει μια «αναδρομή στο παρελθόν με τη σκέψη στο μέλλον», όπως περιέγραφε και ο ίδιος. (Διαβάστε παρακάτω αποσπάσματα από την ομιλία).
Με αφορμή την εκδήλωση για τον Γ. Μωραΐτη, ο ΓΓ της ΚΕ του ΚΚΕ, Δ. Κουτσούμπας, τόνισε:
«Την εκδήλωση αυτή, αφιερωμένη στον σπουδαίο κομμουνιστή συμπατριώτη μας Γιώργη Μωραΐτη, δεν μπορούσαμε παρά να την εντάξουμε στον εορτασμό των 100 χρόνων της ιστορίας, της ηρωικής δράσης του ΚΚΕ. Ο Γιώργης Μωραΐτης ήταν υπόδειγμα κομμουνιστή, αγωνιστή, με πίστη και αφοσίωση στα ιδανικά και στις αξίες του λαϊκού κινήματος της πατρίδας μας, των 100 χρόνων, που τιμάμε σήμερα και βεβαίως δεν μπορούσε να μην είναι αφιερωμένη μια πλούσια εκδήλωση, που οργάνωσε η ΤΕ Φθιώτιδας του ΚΚΕ. Και πάντα βεβαίως στο μυαλό μας έχουμε αυτό που συνήθιζε να λέει ο Γιώργης Μωραΐτης, ότι όταν σταυρώνεται ένας ολάκερος λαός, οι κομμουνιστές, το κόμμα τους, το ΚΚΕ, είναι αυτοί που πρώτοι βαδίζουν τον Γολγοθά».
Στην ομιλία του για τα βιβλία του Γ. Μωραΐτη, ο Κύριλλος Παπασταύρου, μέλος του ΠΓ της ΚΕ του ΚΚΕ, σημείωσε μεταξύ άλλων:
«Αυτό που καταφέρνει ο σ. Γιώργης στο τρίτομο βιβλίο του είναι, παρ’ όλο που καταγράφει την προσωπική του αντίληψη για τα πράγματα έτσι όπως σχηματίστηκε την στιγμή των γεγονότων ή όπως διαμορφώθηκε αργότερα, προσπαθώντας να απαντηθούν βασανιστικά “γιατί” που απασχόλησαν χιλιάδες μέλη και στελέχη του Κόμματος και αγωνιστές της Εθνικής Αντίστασης και του ΔΣΕ, είναι να παρακολουθεί και τη συλλογική σκέψη του Κόμματος που και σήμερα σε απόσταση από τα γεγονότα προσπαθεί να κρίνει με αντικειμενικό τρόπο τα γεγονότα, να βγάλει χρήσιμα συμπεράσματα για το παρόν και το μέλλον, όχι μόνο για το παρελθόν. Να βγάλει διδάγματα για την πορεία της ταξικής πάλης τα λάθη και τις αδυναμίες που υπήρξαν μέσα στα πλαίσια αυτού του μεγάλου ηρωικού αγώνα που έδωσε το Κόμμα μας τη δεκαετία του 1940. Το κριτήριο με το οποίο ο σ. Γιώργης κρίνει τα ιστορικά γεγονότα είναι το σωστό κριτήριο, το κριτήριο που βάζει μπροστά το Κόμμα μας, τι προώθησε, τι έφερε πιο μπροστά την ταξική πάλη στη χώρα μας, τι έσπρωξε στην κατεύθυνση επίλυσης του κύριου ζητήματος της ταξικής πάλης το ζήτημα της εξουσίας και τι είναι αυτό που δυσκόλεψε, το πήγε πίσω, το εμπόδισε. Αυτό το κριτήριο είναι σταθερό γι’ αυτό άλλωστε δεν δυσκολεύεται να παρακολουθήσει τα βήματα στη σκέψη του Κόμματος που με έναν τρόπο αποτυπώνονται και στα βιβλία του ειδικά στο Β’ και Γ’ τόμο. Αυτό άλλωστε είναι το κριτήριο με βάση το οποίο το Κόμμα “γράφει” την αποτίμηση της ιστορίας του όπως αποτυπώνεται στον Α’ τόμο του Δοκιμίου Ιστορίας του ΚΚΕ για την περίοδο 1918-1949 που κυκλοφορεί τις επόμενες ημέρες, προϊόν πολύχρονης δουλειάς και συλλογικής επεξεργασίας του Κόμματος. (…)
Ο σύντροφος ο Γιώργης είδε το Κόμμα να κάνει βήματα στην αποτίμηση της ιστορίας του. Να μελετά λάθη και αδυναμίες. Είδε να παίρνει ο ΔΣΕ τη σωστή του θέση στην Κομματική ιστορία ως κορυφαία στιγμή της ταξικής πάλης στην Ελλάδα για τον 20ό αιώνα. Είδε να αναγνωρίζεται ως απαράδεκτο λάθος η παράδοση των όπλων και η συμφωνία της Βάρκιζας. Είδε την επίσημη δικαίωση από το Κόμμα του Άρη Βελουχιώτη, κάτι του αντιμετώπισε με μεγάλη χαρά τόσο όσον αφορά την πολιτική αποκατάσταση το 2011 και πολύ περισσότερο με την πλήρη κομματική αποκατάσταση της Πανελλαδικής Συνδιάσκεψης του καλοκαιριού του 2018. Σε όλα αυτά ο σ. Γιώργης, με έναν τρόπο συνέβαλε και ο ίδιος, ενώ βεβαίως παρακολούθησε με προσοχή τα βήματα αυτά στην ιστορική αποτίμηση. Άλλωστε και ο ίδιος αναφέρει ότι τα βιβλία του είναι «Αναδρομή με τη σκέψη στο μέλλον», δεν πρόκειται δηλαδή για παρελθοντολογία. (…)
Ο Γ. Μωραΐτης έδειξε μια φοβερή ικανότητα “να γράφει την ιστορία με τα μικρά ονόματα”. Η γραφή του αποτελεί απάντηση σε μια ολόκληρη αστική σχολή ιστορικής διαστρέβλωσης, που τα προηγούμενα χρόνια είχε μεγάλη πέραση και υποστήριζε ότι τα ιστορικά γεγονότα δεν μπορούν να κατανοηθούν παρά μόνο ως σύνθεση των μερικών ατομικών θελήσεων και προθέσεων. Μην ψάχνετε λοιπόν τους νόμους που κινούν την ιστορία, η ψυχολογία, οι διαθέσεις, ο φθόνος, το προσωπικό συμφέρον είναι αυτά που αθροιστικά καθορίζουν τα ιστορικά γεγονότα. Ο σ. Γιώργης όμως με τη γραφή του απέδειξε ακριβώς το ανάποδο. Ότι οι διαθέσεις, τα ανθρώπινα πάθη, η ανθρώπινη ψυχολογία, τα ατομικά θέλω “εντάσσονται” στην κοινωνική νομοτέλεια, υποτάσσονται στους νόμους της ιστορικής κίνησης, γίνονται μορφές έκφρασής τους στο συγκεκριμένο. Τίποτα το καθοριστικό για την ιστορική κίνηση δεν είναι τυχαίο. Οι ήρωες του Γιώργη Μωραϊτη δεν είναι προϊόντα μυθοπλασίας, είναι ήρωες πραγματικοί, καθημερινοί, με ονοματεπώνυμο, καταγεγραμμένοι στις λίστες των αγωνιστών ο καθένας με το δικό τους μερίδιο προσφοράς και ταυτόχρονα ήρωες με “η” κεφαλαίο. Είναι οι απλοί άνθρωποι που συμμετέχουν στον πολιτικό και ένοπλο αγώνα. Θέλει μεγάλη ικανότητα να το δώσεις αυτό χωρίς ωραιοποιήσεις, χωρίς αποθεώσεις, όμορφα απλά και αληθινά. Και αυτή η ικανότητα αποτυπώνεται στα γραπτά του σ. Γιώργη. Στη μυθοπλασία μπορείς εύκολα να “δημιουργήσεις” ανθρώπους που εκφράζουν ολόκληρες κοινωνικές τάσεις, το να τους βρεις όμως μέσα στην ίδια την πραγματικότητα θέλει πολύ διεισδυτική ματιά και ερευνητικό πνεύμα.
Ο Διαμαντής, ο Γιώτης, ο Ανάποδος, οι θρύλοι της Ρούμελης και των Αγράφων… μέσα από τις σελίδες του βιβλίου τους γνωρίζεις κι αλλιώς, κανονικούς, ανθρώπινους καθισμένους γύρω απ τη φωτιά τη μια στιγμή και πολέμαρχους στην άλλη.
Την ίδια στιγμή, με το ίδιο ακριβώς βάρος αντιμετωπίζει και τους αγωνιστές που σε άλλη περίπτωση θα περνούσαν ξεχασμένοι. Δεκάδες ονόματα χωριό το χωριό, λημέρι το λημέρι παρελαύνουν απ’ το βιβλίο, όπως στην πορεία από την ώρα που παίρνει εντολή να περάσει στην Εύβοια ως την ώρα που φτάνει και παίρνει επαφή με την ομάδα.
Ο Μωραΐτης δεν γράφει αυτοβιογραφία. Σε πολλά σημεία του βιβλίου θα τον δούμε να αναγνωρίζει αρετές και χάρες στους συμμαχητές του που δεν τις βάζει ο νους καθώς το στερεότυπο είναι ένας αντάρτης με το όπλο στο χέρι. Οι μαχητές όμως ήταν ολόκληροι άνθρωποι και στο βουνό κουβαλούσε ο καθένας όλο του το είναι. Αυτό καταγράφει και εξυψώνει ο Μωραΐτης.
Δούλεψε χρόνια με τα βιβλία των άλλων. Και σ’ αυτό το στερνό το δικό του έκρινε χρήσιμο και είναι να τους αναφέρει σχεδόν όλους. Είναι κάπως και σαν ένα λεξικό – αναφορά στα βιβλία που έχουν γραφεί παράλληλα με τη δική του ιστορία. (…)
Δεν είναι δευτερεύον ζήτημα το πώς και πού γράφτηκαν αυτά τα βιβλία. Ξεκίνησαν να γράφονται στις φυλακές του Ιτζεδίν και σε όλη την περίοδο της φυλάκισής του μέχρι το 1966. Και στη συνέχεια στα κάτεργα της Χούντας. Έχει μεγάλη διδακτική αξία η στάση αυτή του Μωραΐτη. Είναι τρόπος να μην λυγίσει, να μην υποχωρήσει, συνεχίζει την αντίσταση μέσα στη φυλακή, την κάνει αναγνωστήριο, γραφείο. Συνεχίζει την “παράνομη δουλειά”, η μνήμη δε φυλακίζεται, δε διώκεται δεν μπορεί να κατασταλεί άμα θελήσεις να την κρατήσεις ζωντανή. Και αυτό κάνει. Κρατάει τη μνήμη ζωντανή βάζει τα πράγματα σε τάξη, για να μπορεί και αυτός να σταθεί όρθιος, να ξεδιαλύνει να μη χαθεί κάτω από το βάρος της ήττας και των αποτυχιών της ταξικής πάλης, να κρατάει το νήμα, να παλεύει ενάντια στο “βασίλειο της λήθης”. Αναφέρει ο ίδιος στον πρώτο του τόμο: “…Γράφω τη νύχτα. Απ’ έξω περιφέρονται οι δεσμοφύλακες. Γράφω και ξαγρυπνώ. Οι έρευνες είναι συχνές. Μπορεί αυτές οι σελίδες να μην φτάσουν στα χέρια σας. Μπορεί να μου τις αρπάξουν. Μα θα συνεχίσω. Έχω χρέος, πήρα την απόφαση. Είναι και αυτή μια μάχη. Μάχη δύσκολη και άνιση. Ακόμα και κάπως αμφίβολη. Μα θα τη δώσω. Εμείς παλεύουμε πάντα. Και μέσα από τα κάτεργα. Και κάτω από την κρεμάλα. Τη θέλησή μας τίποτα δεν μπορεί να λυγίσει. Και το μήνυμά μας δεν είναι μήνυμα θανάτου. Είναι μήνυμα ζωής”. (…)
Παρουσιάζοντας το βιβλίο του σ. Γιώργη μια ημέρα μόλις μετά από την ημέρα που το Κόμμα μας συμπλήρωσε τα 100 χρόνια ζωής και ύπαρξής του δεν μπορεί παρά να δούμε το έργο του σ. Γιώργη το πρακτικό, πολιτικό και συγγραφικό ως μια πολύτιμη κληρονομιά ένα εφόδιο στις μάχες του μέλλοντος, στις μάχες του Κόμματος στον 21ο αιώνα. Είναι προφανές ότι η σημερινή εκδήλωση ξεπερνάει τα απλά όρια της βιβλιοπαρουσίασης του βιβλίου του συντρόφου Γιώργη. Έχει το χαρακτήρα της τιμής σε όλη τη δρακογενιά της ΕΑΜικής αντίστασης και του ΔΣΕ, στη γενιά της παρανομίας, της πολιτικής προσφυγιάς, της αντιδικτατορικής δράσης, τη γενιάς που “ξανάστησε” το Κόμμα από την αρχή στις συνθήκες της χούντας και μετά το 1974 και που έπαιξε καθοριστικό ρόλο να κρατηθεί το Κόμμα κόντρα στην αντεπαναστατική θύελλα της δεκαετίας του 1990. Είναι λοιπόν βαρύ το φορτίο και το χρέος των δικών μας σημερινών και αυριανών γενιών του Κόμματος, έχουμε μια πολύ βαριά κληρονομιά, έχουμε να διδαχτούμε από σπουδαίες προσωπικότητες της ιστορίας μας, απλούς ανθρώπους του λαού που γίνανε μαχητές, αγωνιστές και ήρωες. Έχουμε να διδαχτούμε τη σταθερότητα, την πίστη στο Κόμμα, την πάλη σε όλες τις συνθήκες. Όλα αυτά μας δίνουν τη δύναμη να συνεχίσουμε σήμερα σε συνθήκες πολύ διαφορετικής δράσης αργόσυρτες, αργής βασανιστικής δράσης. Οι δικές μας γενιές δεν έχουν ζήσει τις ιστορικές θύελλες που όπως έλεγε ο σ. ο Γιώργης σε τραβάνε από το μανίκι στη δράση. Εμείς ζούμε ακόμα και μαθαίνουμε να δουλεύουμε σε συνθήκες του λίγο – λίγο, των σιγανών ποταμών και των υπόγειων ρευμάτων. Μια δουλειά όμως που πρέπει να αντιμετωπίζουμε με την ίδια σταθερότητα, με το δικό μας ηρωισμό, με τη δικιά μας αυταπάρνηση και θυσία γιατί ξέρουμε ότι αυτή η δουλειά είναι πολύ σπουδαία πολύ σημαντική γιατί μέσα από μικρές και μεγαλύτερες μάχες του σήμερα θα κριθούν οι αυριανές, οι μάχες του μέλλοντος. Και σε αυτές επιδιώκουμε να βρεθούμε σε καλύτερη θέση για να δικαιώσουμε τους αγώνες των προηγούμενων γενιών.
Όπως λέει και το σύνθημα μας: “Γράψαμε ιστορία, συνεχίζουμε. Θα νικήσουμε”».