Την κλιμάκωση της αντιλαϊκής πολιτικής και μάλιστα σε ορίζοντα δεκαετιών, με το κλείδωμα των αντιλαϊκών στόχων για πρωτογενή πλεονάσματα 3,5% του ΑΕΠ έως το 2022 και τουλάχιστον 2% κατά την περίοδο από το 2023 έως το 2060, (σε συνδυασμό με τις δεσμεύσεις του Συμφώνου Σταθερότητας της ΕΕ) αποφάσισε το βράδυ της Πέμπτης 15 Ιούνη του Eurogroup, με τη σύμφωνη γνώμη της συγκυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ – ΑΝΕΛ.
Σε ό,τι αφορά τη διαχείριση του κρατικού χρέους η απόφαση προβλέπει το ενδεχόμενο παρεμβάσεων μετά το 2018, ενώ σε επιβεβαίωση προηγούμενης απόφασης (Μάης 2016) η βιωσιμότητα του κρατικού χρέους θα διασφαλίζεται με αποπληρωμές τοκοχρεολυτικών δόσεων μέχρι το 15% του ΑΕΠ μεσοπρόθεσμα και μέχρι 20% για τη συνέχεια.
Τα μέτρα «ελάφρυνσης» του χρέους θα εφαρμοστούν μετά το τέλος του προγράμματος «και στο βαθμό που είναι αναγκαίο». Στη βάση της τελικής έκθεσης βιωσιμότητας του ελληνικού χρέους, η επιμήκυνση των ωριμάνσεων των δανείων θα είναι από 0 έως 15 χρόνια. Το ΔΝΤ θα συμμετάσχει «επί της αρχής» στο ελληνικό πρόγραμμα, όμως η χορήγηση δανείων θα γίνει όταν αποφασιστεί η «ελάφρυνση» χρέους.
Η απόφαση επίσης ανάβει το πράσινο φως για την εκταμίευση δόσης συνολικού ύψους 8,5 δισ. ευρώ. Η πρώτη εκταμίευση ύψους 7,7 δισ. ευρώ στις αρχές Ιούλη θα χρησιμοποιηθεί για την αποπληρωμή κρατικού χρέους προς την ΕΚΤ, το ΔΝΤ κ.τ.λ. Το υπολειπόμενο ποσό θα εκταμιευθείν σε υποδόσεις και βέβαια σε συνδυασμό με την εφαρμογή των προβλεπόμενων «υποχρεώσεων» που έχει αναλάβει η ελληνική κυβέρνηση.
Ο πρόεδρος του Eurogroup, Γερούν Ντάισελμπλουμ, ανακοίνωσε πως στο τέλος του προγράμματος θα υιοθετηθεί μία ρήτρα που θα συνδέει το χρέος με τους ρυθμούς ανάπτυξης. Όπως διευκρίνισε, εάν η ανάπτυξη είναι υψηλότερη «θα υπάρχει ταχύτερη αποπληρωμή» των δανείων και το αντίστροφο. Επίσης, η ελληνική κυβέρνηση θα συνεργαστεί με τα ευρωπαϊκά θεσμικά όργανα για τη δημιουργία «Εθνικής Τράπεζας Ανάπτυξης» που θα προσφέρει επιπλέον χρήμα στο κεφάλαιο.
Ο Γερούν Ντάισελμπλουμ δεν παρέλειψε να εκφράσει την ικανοποίησή του για τα σκληρά μέτρα που νομοθέτησε η συγκυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ – ΑΝΕΛ στα εργασιακά, στο Ασφαλιστικό και στο Φορολογικό, επισημαίνοντας ότι θα στηρίξουν την ανάπτυξη.
Η επικεφαλής του ΔΝΤ, Κριστίν Λαγκάρντ, δήλωσε ότι θα εισηγηθεί την επί της αρχής συμμετοχή του Ταμείου στο ελληνικό πρόγραμμα, ενώ η εκταμίευση των δανείων συνολικού ύψους έως 2 δισ. δολαρίων θα γίνει «μόνο αφού ταυτοποιηθούν πλήρως τα μέτρα για το χρέος». Η καλύτερη λύση θα ήταν απόλυτη συμφωνία και για τα μέτρα «ελάφρυνσης» του χρέους, ανέφερε. «Η αποψινή είναι η δεύτερη καλύτερη λύση», συμπλήρωσε.
Εύσημα για τα αντιλαϊκά μέτρα της κυβέρνησης
Η ανακοίνωση του Eurogroup χαιρετίζει «την έγκριση από το ελληνικό κοινοβούλιο των συμφωνημένων προαπαιτούμενων δράσεων για τη δεύτερη αξιολόγηση, και συγκεκριμένα της φιλόδοξης δημοσιονομικής δέσμης για την περίοδο μετά το πρόγραμμα, η οποία αποτελείται από μια μεταρρύθμιση της φορολογίας εισοδήματος που διευρύνει τη φορολογική βάση και τη μεταρρύθμιση του συνταξιοδοτικού συστήματος, συνολικού ύψους 2% του ΑΕΠ».
Ειδικότερα, διατυπώνεται η «ικανοποίηση», μεταξύ άλλων, για τα παρακάτω:
– Για την έγκριση από την ελληνική Βουλή της «φιλόδοξης δέσμης» σχετικά με τη «διεύρυνση της φορολογικής βάσης» (καρατόμηση αφορολόγητου) και για τη «μεταρρύθμιση του συνταξιοδοτικού συστήματος», δηλαδή για την κατακρεούργηση των συντάξεων.
– Σε ό,τι αφορά τις αντεργατικές ανατροπές, χαιρετίζουν τη νομοθεσία που διασφαλίζει τις προηγούμενες μεταρρυθμίσεις για τις συλλογικές διαπραγματεύσεις, τονίζοντας ότι το νέο καθεστώς για τις ομαδικές απολύσεις ευθυγραμμίζεται με τις «βέλτιστες πρακτικές» της ΕΕ.
– Ειδική αναφορά γίνεται στην εφαρμογή των συστάσεων του ΟΟΣΑ, σχετικά με την ενίσχυση του ανταγωνισμού, τη διευκόλυνση των αδειοδοτήσεων για επενδύσεις και την περαιτέρω απελευθέρωση επαγγελμάτων.
Την ίδια ώρα, η αντιλαϊκή συμφωνία προδιαγράφει και νέα μέτρα τόνωσης του εγχώριου κεφαλαίου με το άνοιγμα των κρουνών χρηματοδότησης από τα επενδυτικά ταμεία της ΕΕ.
Σε αυτό το πλαίσιο, δρομολογείται η δημιουργία «Εθνικής Αναπτυξιακής Τράπεζας», που θα αναλάβει το συντονισμό των κάθε είδους «επενδυτικών προγραμμάτων» με στόχο, όπως αναφέρεται, την προετοιμασία των επενδυτικών σχεδίων. Επιπλέον, όπως τονίζεται, θα διερευνηθούν και άλλες δυνατότητες κινητοποίησης πρόσθετων κεφαλαίων από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων και άλλους διεθνείς χρηματοπιστωτικούς οργανισμούς. Ουσιαστικά, πρόκειται για εξειδίκευση της πρότασης του επικαιροποιημένου μνημονίου με την Ευρωζώνη, στοχεύοντας στη δημιουργία ενός ελκυστικότερου επιχειρηματικού περιβάλλοντος, με προτεραιότητες όπως ο τουρισμός, οι τεχνολογίες πληροφορικής, οι μεταφορές, η φαρμακοβιομηχανία, η γεωργία και η μεταποίηση γεωργικών προϊόντων, η εφοδιαστική αλυσίδα.
Ο επίτροπος Οικονομικών, Πιέρ Μοσκοβισί, υπογράμμισε πως στο τέλος του προγράμματος θα υπάρχουν ξεκάθαρα μέτρα για τη βιωσιμότητα του χρέους. Επιπλέον υπογράμμισε το «θάρρος που επέδειξε η ελληνική κυβέρνηση» στην υλοποίηση των αντιλαϊκών προαπαιτούμενων, κάνοντας λόγο για «προσπάθεια άνευ προηγουμένου».
Στο ίδιο μήκος κύματος, ο επικεφαλής του ESM, Κλάους Ρέγκλινγκ, δήλωσε πως είναι «άκρως εντυπωσιακό» ότι η Ελλάδα είναι μία από τις λίγες χώρες που είχαν πρωτογενές πλεόνασμα. Όπως ανακοίνωσε, το πρώτο μέρος της δόσης ύψους 7,7 δισ. ευρώ θα εκταμιευτεί τον Ιούλη και το υπόλοιπο τμήμα της μετά το καλοκαίρι, «υπό τον όρο ότι η Ελλάδα θα καταφέρει να εκπληρώσει τις προϋποθέσεις που έχουμε θέσει».
«Υπάρχει περισσότερη σαφήνεια για τον ελληνικό λαό και για τις αγορές», ισχυρίστηκε ο υπουργός Οικονομικών, Ευκλείδης Τσακαλώτος, εκφράζοντας ικανοποίηση για λογαριασμό του κεφαλαίου. «Υπάρχει φως στην άκρη του τούνελ», πρόσθεσε, παρότι ο ελληνικός λαός θα συνεχίσει να ματώνει.
Η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα χαρακτήρισε την απόφαση ως πρώτο βήμα για τη διασφάλιση της βιωσιμότητας του χρέους. «Λαμβάνουμε υπόψη τη συζήτηση στο Eurogroup, την οποία βλέπουμε ως πρώτο βήμα στην κατεύθυνση της διασφάλισης της βιωσιμότητας του χρέους», δήλωσε εκπρόσωπος της ΕΚΤ.